Czosnek w ogrodzie i sadzie – różne sposoby zastosowania

Czosnek to warzywo o niesamowitych właściwościach, które również pełni rolę rośliny leczniczej. Dla nas niewątpliwie najbardziej kojarzy się z kuchnią jako niezwykle aromatyczna przyprawa. Zwróćmy jednak w tym miejscu uwagę na rolę jaką pełni czosnek w ogrodzie i sadzie. Podobnie jak dla nas może stać się antybiotykiem na wiele chorób, ale również nawozem o właściwościach zdrowotnych.

Czosnek w ogrodzie i sadzie – uprawa

Czosnek to warzywo stosunkowo proste w uprawie, dlatego też jest chętnie uprawiane w przydomowych warzywnikach, sadach czy nawet ogrodach. Może być sadzone późną jesienią (odmiany ozime) oraz wczesną wiosną (odmiany jare). Odmiany wysadzane jeszcze jesienią wydadzą plon kilka tygodni wcześniej a ich zbiór nastąpi w lipcu. Zbiór czosnku wiosennego następuje w sierpniu.

Warzywo to potrzebuje gleby próchniczej, przepuszczalnej, wilgotnej i słonecznego stanowiska. Sadzi się je głównie z ząbków, zagłębiając kilka cm pod powierzchnią ziemi. Czosnek ozimy musi ukorzenić się jeszcze przed nastaniem mrozów. Dotąd sadziło się go w październiku i na początku listopada. Obecne zimy pozwalają (w zależności od warunków pogodowych) na sadzenie końcem listopada czy nawet w grudniu.

Przeczytaj również: Kompost – jak zrobić, po co i z czego?

Właściwości czosnku

Czosnek jest polecany w leczeniu i zapobieganiu wielu chorób, chociażby dlatego że stanowi naturalny antybiotyk. Nie inaczej jest w przypadku roślin w ogrodzie, warzywniku czy sadzie. Może on stanowić ochronę dla innych roślin przed chorobami i pasożytami. Oczywiście nie przeceniajmy właściwości czosnku, który często odnajdziemy w amatorskiej uprawie ekologicznej. Czosnek w ogrodzie i sadzie nie posiada takiej mocy jak środki chemiczne, dlatego stosujmy go w formie oprysku systematycznie i niejednokrotnie wspomagajmy innymi naturalnymi antybiotykami. Z drugiej jednak strony jest on bezpieczny dla nas, naszego zdrowia, roślin i pożytecznych owadów czy mikroorganizmów.

Wywar i wyciąg z czosnku

Jednym ze sposobów wykorzystania czosnku w sadzie czy ogrodzie jest wywar lub wyciąg z czosnku. Działa on przeciw pasożytom takim jak chociażby przędziorki, mszyce, mączliki, połyśnica, wciornastki.

Czosnek w ogrodzie wspomaga również walkę roślin z chorobami grzybowymi takimi jak mączniak rzekomy, mączniak prawdziwy, szara pleśń, zaraza ziemniaczana, plamistość liści oraz chorobami bakteryjnymi wielu roślin.
Tak jak wspominałem wcześniej, czosnek nie w każdym przypadku poradzi sobie z chorobą danej rośliny. Oprysk stosujemy systematycznie i obejmujemy nim całą roślinę, również spodnią część liści. W przypadku ciężkiego stanu chorobowego sam czosnek może sobie nie poradzić.

Wywar i wyciąg z czosnku mogą być również stosowane do podlewania roślin, w celu wzmocnienia ich systemu korzeniowego, także w przypadku roślin doniczkowych.

Wyciąg z czosnku – sposób przygotowania

Wyciąg z czosnku przygotowujemy z wody i czosnku (w łupinach). Do 5l wody dodajemy około 100g rozgniecionego czosnku, który po przemieszaniu odstawiamy na przynajmniej 24h.

Wywar z czosnku – sposób przygotowania

Wywar z czosnku bazuje na podobnych proporcjach jak wyciąg, jednak przed odstawieniem go na 24h, wcześniej wodę z czosnkiem gotujemy na małym ogniu przez ok. 20 minut.

Przeczytaj również: Popiół drzewny jako nawóz – jak go stosować?

Gnojówka z czosnku – nawóz i wzmocnienie roślin

W ostatnim czasie w amatorskiej uprawie roślin, zwłaszcza warzyw, bardzo popularne stały się gnojówki roślinne. Jednym z takich przykładów jest niewątpliwie gnojówka z czosnku. Stosuje się ją do podlewania roślin. W takiej formie nawozi i wzmacnia roślinę już od systemu korzeniowego. Należy zrezygnować z oprysków, gdyż jest to nawóz przefermentowany, w którym znajdziemy liczne bakterie.

Gnojówka z czosnku – sposób przygotowania

Gnojówka powstaje z takich samych składników jak wywar tzn. z ząbków czosnku i wody. W tym przypadku możemy zamienić ząbki liśćmi i łupinami, jednak musi być ich znacznie więcej.

100g rozgniecionych ząbków czosnku (najlepiej w łupinach) zalewamy 10l wody. Możemy również dodać cebuli lub jej łupin. Do wykonania gnojówki wykorzystujemy najlepiej plastikowy zbiornik / wiadro, który odstawiamy w ciepłe miejsce na kilka tygodni do przefermentowania. Długość tego procesu jest zależna od warunków pogodowych. Im cieplej tym fermentacja zachodzi szybciej. Już po kilku dniach możemy zauważyć pianę na wierzchu wody. Pamiętajmy o częstym mieszaniu, które zapewni dostęp powietrza. Najlepiej robić to codziennie. Po ok. 2 do 4 tygodniach fermentacja się zakończy i będziemy mogli zastosować gnojówkę jako nawóz, który zazwyczaj rozcieńcza się w proporcjach 1:10 lub 1:5.

Zalecam jednak testowanie, gdyż może się okazać, że rozcieńczony nawóz będzie zbyt słaby. Tak jest chociażby w przypadku gnojówki z pokrzywy, którą zaleca się rozcieńczać, jednak rozcieńczona jest bardzo słabym nawozem. Z tego względu podlewa się ją nierozcieńczoną lub rozcieńczoną w proporcjach 1:2. Jest to oczywiście zależne od wielu czynników m.in. proporcji w przygotowaniu gnojówki, stopnia przefermentowania czy roślin jakie nią podlewamy. Stąd też warto przeprowadzać bezpieczne testy, aby wyrobić sobie własne zdanie na swojej glebie i dla swoich roślin.

Czosnek w ogrodzie i sadzie

Czosnek w ogrodzie i sadzie sadzi się również między innymi roślinami. Najczęściej taki zabieg stosuje się w przypadku truskawek ale może pojawić się także między winoroślami czy drzewkami i krzewami owocowymi. Czosnek zawiera fitoncydy, które hamują rozwój wielu niekorzystnych bakterii, stąd też często można zauważyć czosnek między sadzonkami truskawek. W towarzystwie tego warzywa rosną lepiej, są zdrowsze i wydają lepszy plon. Wspomaga truskawki również w walce z szarą pleśnią.

W ten sam sposób czosnek zachowuje się między drzewkami owocowymi, czy winoroślami. Sam w tym roku posadziłem czosnek ozimy pomiędzy krzewami winorośli, tak jak często można to zobaczyć w przydomowych winnicach na Morawach. W pewnym stopniu działa on również ochronnie przed nornicami czy kretami.

Jak sami widzicie czosnek w ogrodzie i sadzie to niezwykły pomocnik, który działa na wielu płaszczyznach. Możemy go stosować w różnoraki sposób, nawet samo posadzenie czosnku w odpowiednim miejscu może pomóc w walce z chorobami czy pasożytami a dodatkowo będziemy się cieszyć z pięknego i niezwykle smacznego plonu.

Zapraszam również na mój Facebook.